WMO, bijdrage van Bert Wienen
Als de ChristenUnie één hoop heeft als het gaat om alles wat we vandaag bespreken, dan is het dat het mag gaan over de menselijke maat van de zorg in Assen. Spreken over kwetsbaarheid en over kwetsbaren en hun naasten kunnen we niet los zien van mantelzorgers, vrijwilligers en professionals die de kunst verstaan om menslievend, trouw, barmhartig en welwillend te zijn. Mantelzorgers, vrijwilligers en professionals die bescherming bieden en aan wie je je kunt toevertrouwen als je niet meer kunt. Dat dit aan een keukentafel gebeurt, prima. Dat dit integraal werken wordt genoemd, ook goed. Maar in de kern gaat het erom dat we kwetsbaarheid niet kunnen weg-organiseren en niet uit kunnen bannen. We zullen als samenleving kwetsbaarheid weer moeten leren omarmen....
Vanuit dat perspectief heeft mijn fractie zich de afgelopen tijd voorbereid op het bespreken van deze WMO kadernotitie. Dit hebben we gedaan tegen de achtergrond van de besluiten die in Den Haag zijn genomen, de kaders die al zijn vastgesteld in de nieuwe wet WMO, informatie die we hebben ingewonnen tijdens gesprekken in het veld en bij onze bezoeken in het kader van CU@work.
Hierbij hebben we ook steeds stil proberen te staan wat onze rol als raadsleden is: kaders stellen en vervolgens de vinger aan de pols houden. Als we in de volgende raadsvergadering tot besluitvorming komen dan hebben wij niet de illusie dat met deze kadernotitie alles helemaal dichtgetimmerd zal zijn en wat ons betreft hoeft dat ook niet. Voor ons zijn nog een aantal zaken van belang om hier met elkaar te bespreken.
Het eerste punt waarvoor we aandacht willen vragen is de rol van de mantelzorger. Mantelzorger zijn kies je niet voor, je bent het. Wij roepen u op om bij keukentafelgesprekken en bij het opstellen van ondersteuningsplannen altijd de mantelzorger te betrekken. Wethouder, zegt u ons toe dat respijtzorg en dagbestedingsmogelijkheden altijd voor handen zijn als dat nodig blijkt te zijn. Alleen dan kunt u uw ambitie om mensen langer thuis te laten wonen en een groter beroep te laten doen op het netwerk gestand doen.
Vz, dan naar de chronisch zieken en gehandicapten. In voorgaande voorzieningen werden chronisch zieken en gehandicapten gecompenseerd voor meerkosten ten gevolge van ziekte en/of handicap. Zegt u ons toe dat u zich in zult spannen om dit te blijven doen en om dit straks in de verordening op te nemen? En hoe denken de collega-raadsleden hierover?
Voorzitter, in de wet wordt nadrukkelijk aangegeven dat de ondersteuningsvrager keuzevrijheid heeft. Dat geldt ook als het gaat om zorg-gebonden-aan-identiteit. Tijdens de beantwoording van de technische vragen bleek ons dat u afstapt van het voornemen om te werken met het consortiummodel maar dat u met verschillende zorgaanbieders contracten gaat afsluiten. Voor mijn fractie is een toezegging belangrijk dat u dit ook zult doen met aanbieders van zorg-gebonden-aan-identiteit onder dezelfde financiële voorwaarden en kwaliteitseisen als u aan andere aanbieders stelt.
Collega raadsleden, deze wet betekent ook iets voor ons. We zullen voorbereid moeten zijn op situaties die we nu nog niet kunnen voorzien. Situaties die zich voordoen, maar die we (nog) niet als risico hadden ingezien. Dat hoort bij deze nieuwe wet. Dan is het wel nodig dat het college zaken die uit de pas lopen ook meldt aan de raad en daarbij aangeeft op welke manier er is geleerd van een dergelijke situatie. Wij vinden continue monitoring belangrijk, maar belangrijker vinden we het gesprek tussen het college en de raad over de voortgang en de lessen die zijn geleerd. Graag reactie op deze stelling.
Met een wet alleen verander je geen samenleving. Met communicatie wellicht al een beetje meer. Het is belangrijk om de communicatie niet alleen te richten op huidige gebruikers of toekomstige gebruikers. We zullen ons moeten richten op de hele samenleving. Wat ons betreft sluit u aan bij burgerschapsvorming in het onderwijs, communiceert u via huidige groepen en instanties waar vrijwilligers toch al zijn. Kortom, hoe kijkt u hier tegenaan en hoe gaat u de samenleving bereiken, nu en in de toekomst?
Voorzitter, met een wet en met zorgvuldige communicatie alleen verander je geen samenleving. Een situatie waarin er geen zorg meer geregeld hoeft te worden omdat de samenleving alles oppakt bereiken we op deze aarde niet. Hier rest ons dus niet anders dan kwetsbaarheid niet te willen zien als iets wat uitgebannen moet worden. Kwetsbaar zijn we ten diepste allemaal. Een sterke samenleving is een samenleving waar je kwetsbaar mag zijn. Kwetsbaarheid bepaalt ons bij het feit dat we niet voor onszelf leven, maar voor- en met de ander.
Als we kwetsbaarheid weer leren te waarderen dan vloeit daar logischerwijs uit voort dat professioneel werken zal gaan om het waarderen van de relaties rondom de zorgvrager. Het zal gaan om relatiegericht werken en niet alleen om prestatiegericht werken. Pas als we die relaties waarderen kunnen we gaan spreken over eigen kracht en het versterken van die eigen kracht. Wethouder, neemt u deze oproep mee in de gesprekken die u de komende tijd heeft met de zorgaanbieders.
Als we het moment bereiken dat het omzien naar elkaar geen wet meer nodig heeft, maar in de samenleving nog meer wordt gezien als vanzelfsprekend, dan gaan we stappen zetten en ontwikkelt de samenleving zich verder naar een samenleving waarin kwetsbaarheid een logische plek heeft en houdt..
Dank