Waarover moet je nou schrijven in een eindejaarscolumn? Over de hoogtepunten van dit jaar van de fractie van de ChristenUnie, over de meest spetterende oneliner in de raad of toch liever een verkiezing van het raadslid van het jaar? Ach, misschien kan ik het maar beter bij onze eigen fractie houden, ik schrijf al zo veel over anderen.

Elke fractievergadering zijn wij begonnen met het lezen uit de bijbel. De bijbel is ons richtsnoer, het boek op basis waarvan we lijnen trekken naar politieke standpunten. Het bepaalt ons bij de richting, bij onze afhankelijkheid en bij de rol die we spelen in de raad. De leden van de fractie van de ChristenUnie mogen in plaats van vertegenwoordigers navolgers zijn. Navolgers van God.
Betekent dit dan dat de bijbel duidelijke pasklare antwoorden geeft over alle politieke onderwerpen? Dat is nadrukkelijk niet het geval. Het past niet bij de ChristenUnie om te pas en te onpas bijbelteksten te gebruiken en toe te passen in een politiek debat. Winnaar van een debat word je pas als je een ander ertoe gebracht hebt zijn/haar eigen standpunt in te wisselen voor het jouwe. Als je bijbelteksten gebruikt in het debat, dan gebruik je argumenten die niet weerlegd kunnen worden, immers dan gaat het om overtuigingen. Overtuigingen kun je niet inruilen voor andere overtuigingen en zijn daarom niet geschikt om in het debat te gebruiken. Vanzelfsprekend kun je wel de bijbelteksten gebruiken om je overtuiging toe te lichten.

Anders wordt het wanneer in het politieke debat andere partijen de ChristenUnie op die overtuigingen gaan aanspreken als ware het argumenten. Dan wordt namelijk vaak de ‘scheiding tussen kerk en staat’ aangehaald. Dit jaar hebben we dat gezien in het debat over de gewetensbezwaarde ambtenaren. De ChristenUnie nam het voor deze ambtenaren op, je mag wat ons betreft als ambtenaar bezwaar hebben tegen het huwen van homoparen. Eén van de tegenargumenten was dat de ChristenUnie dat niet mocht ‘vinden’, op basis van de scheiding tussen kerk en staat. Vanzelfsprekend klopt dit niet. Er wordt hier niet een beroep gedaan op de scheiding tussen kerk en staat alswel op de scheiding tussen geloof en staat. Die laatste zou het einde betekenen van ons politieke stelsel. Immers, je mag dan geen geloof meer hebben. Geen sociaal democraat, geen liberaal en geen christendemocraat. Dat zou de doodsteek zijn voor een samenleving waar de grenzen van vrijheid worden bepaald door de grenzen van de vrijheid van de ander omdat we vinden dat iedereen zijn/haar overtuigingen hebben mag.

De scheiding tussen kerk en staat betekent iets voor de verhouding tussen kerk en staat. Juist dit is een punt waarin de fractie het afgelopen jaar heeft geïnvesteerd. Als coalitiepartner in het college heb je meer directe invloed op het beleid dat wordt gevoerd. Dat betekent dat ook dit het moment is om meer en meer het Christen(Unie)geluid te laten horen. De verhouding tussen kerk en staat (waarbij ik staat in dit geval maar even opvat als politiek) is dan ook dat de kerk zorgt voor het christelijke geluid in de samenleving en de staat (de ChristenUnie) zorgt voor het christelijk(er) beleid. Daarbij kun je als kerk en politieke partij niet zonder elkaar. De kerk in de samenleving krijgt de kans om een prominente rol te gaan spelen in een omgeving waarin een christelijk beleid wordt gevoerd. Juist deze overtuiging heeft voor de fractie een rol gespeeld om samen met de Asser kerken een predikantenoverleg op te starten. Juist om te bezien waar en op welke manieren kerk en politiek elkaar kunnen aanvullen. Daarvan hoop ik op een goede doorzetting in het volgende jaar. De verhouding tussen kerk en staat is er één van ‘samen staan we sterk’, of zoals een bekend lied stelt: ‘Samen in de naam van Jezus’.

Nu zitten we weer aan het einde van het jaar 2007. Het loopt tegen kerst. Ik las pas ergens over de scheiding tussen kerst en staat. Kerst vieren de christenen niet in de raadszaal. Kerst vieren christenen, zoals dat hoort op basis van de scheiding tussen kerk en staat, in de kerk en in het privé-domein. Toch is er met Kerst wel iets bijzonders aan de hand, schijnbaar laten vele niet-christenen de scheiding tussen kerk en staat even voor wat het is. Immers, er zijn veel niet-christenen die wel het (christelijke en kerkelijke) kerstfeest vieren. Kerst als christelijk en kerkelijk feest wordt vaak nog uitbundiger gevierd dan bijvoorbeeld Koninginnedag als nationaal feest (staat). Is dat nu erg? Zouden christenen hiertegen moeten protesteren en zich beroepen op een consequente scheiding tussen kerk en staat? Ik denk het niet. Kerst kan namelijk niet groots genoeg gevierd worden! God geeft zijn cadeau aan de wereld! Kerst is voor iedereen, zo is Kerst bedoeld! Schijnbaar is de scheiding tussen kerst en staat niet aanwezig, of in ieder geval veel minder dan de scheiding tussen kerk en staat. Zo blijkt dat God toch almachtiger is dan we soms denken of willen weten. Zonder dat mensen het doorhebben vieren ze elk jaar Zijn verjaardag van harte mee. Misschien wel met een andere insteek dan christenen; maar toch!

Zo kijken we terug op weer een jaar raadsbeslommeringen. Dit in het vaste vertrouwen dat we op weg zijn naar de komst van Zijn koninkrijk. We zijn afhankelijk van Hem. Als hij het huis niet bouwt, dan werken de bouwlieden voor niets (Psalm 127). Dat is de overtuiging van de ChristenUnie fractie. Dat is het politieke richtsnoer. Niet als vertegenwoordigers, maar als navolgers.

We vieren over een klein aantal dagen Kerst. Vanuit deze plaats wil ik een ieder een goede Kerst toewensen. Als de scheiding tussen kerst en staat dan toch even wat wazig is, denk dan ook nog eens even na over wat Kerst nu eigenlijk is. Het is het feest van het Licht, het Licht kwam in de wereld. Kerst in de betekenis van het woord komt van ‘kerstenen’ en wat betekent dat? Volgens Van Dale betekent dit: ‘(de maatschappij) organiseren volgens christelijke principes’. Inderdaad, de scheiding tussen kerst en staat is heel wazig! Laten we het Kerstfeest maar goed vieren!

Goede kerstdagen gewenst!

Bert Wienen