De kleine winkelier

Voor de kleine winkeliers is het moeilijk te verteren dat de grote winkelketens in het voordeel zijn als het gaat om het openen van de winkel op zondag. Kleine ondernemers kunnen vaak geen personeel inzetten en moeten zelf in de winkel staan.

'Maar jullie móeten toch niet open als het koopzondag is?' krijgen kleine winkeliers nogal eens te horen. Dat is natuurlijk onzin: voor veel winkels ontaardt 'mogen' al snel in 'moeten' als ze tenminste geen omzet willen verliezen. En zo versterkt het vrijgeven van winkelsluitingstijden uiteindelijk het recht van de sterkste. Met alle gevolgen van dien: door dominantie van grote ketens zullen kleine ondernemers het onderspit delven. Er treedt verschraling van het winkelaanbod op, want juist de kleine ondernemers geven jeu aan de binnenstad.

De aantrekkelijkheid en levendigheid van de stad zit niet in zoveel mogelijk winkels die zo vaak mogelijk open zijn. Juist de sociale cohesie, het culturele beleid, de krachtige wijken, de ruimte en de rust kunnen zorgen voor extra aantrekkingskracht. Een mens is meer dan een consument.

De positie van de werknemer

Werknemers die om verschillende redenen niet op zondag willen werken staan op achterstand bij het zoeken naar een baan. CNV en FNV waarschuwen voor de toenemende sociale druk op werknemers om op zondag te werken. Bij sollicitaties wordt volgens de bonden geselecteerd op de weigering om te werken op zondag. Krijgen jongeren die aangeven niet op zondag te willen werken in de toekomst nog een weekendbaantje? En willen we eigenlijk wel dat jongeren die naar school gaan en studeren voortaan het hele weekend achter de kassa zitten? Hebben ook zij niet juist behoefte aan rust en tijd voor ontspanning en sport?

Het argument dat de zondagsopenstelling extra banen creëert is een aanname die niet bewezen is. Personeel wordt op andere momenten ingezet, van door de week naar de zondag. Er wordt niet méér uitgegeven, er wordt slechts op een ander moment gekocht. Mensen hebben per maand immers ook niet meer geld te besteden. Integendeel, de werkloosheid loopt snel op. De voedselbanken groeien schrikbarend en veel gezinnen kunnen met moeite rondkomen. Dat juist nu in Het Noorden van Nederland de roep om meer koopzondagen klinkt, vinden wij dan ook wrang.

Collectieve rustdag

Naast de belangen van werknemers en kleine ondernemers speelt ook mee dat een wekelijks collectief rustpunt voor de hele samenleving in het gedrang komt. Tijd en aandacht voor het gezin, voor kerkgang, sociale contacten, sport, vrijwilligerswerk en mantelzorg is waardevol.

De samenleving kenmerkt zich steeds meer door permanente tijdsdruk. De grenzen tussen arbeid, zorg en vrije tijd vervagen. De werkdruk is hoog. Veel Nederlanders ervaren de toegenomen tijdsdruk als beklemmend. De zondag als gemeenschappelijk rustpunt doorbreekt deze spiraal van druk en biedt tijd voor bezinning, sociale activiteiten en ontspanning.

In de discussie over de koopzondag komt vaak de aanname voorbij dat het maatschappelijk toch al lang een uitgemaakte zaak is. Uit onderzoeken in het land blijkt het draagvlak vaak helemaal niet groot te zijn. Ook de berichtten in deze krant laten een verdeeld beeld zien: de grote ondernemers willen meer open zijn op zondag en de kleine ondernemers willen dit veelal niet.

Alle reden om het gesprek aan te gaan met de ondernemers, werknemers en inwoners en te luisteren naar hun wensen. Wees zuinig op de kleine ondernemers die met hun speciaalzaken en ambachten voor een aantrekkelijke binnenstad zorgen. Bied een eerlijk speelveld, met gelijke kansen voor grote en kleine ondernemers en aandacht voor werknemers.

Wij, SP en ChristenUnie komen op voor de belangen van de kleine ondernemers, de werknemers en voor een oase van rust.

Jan Broekema, fractievoorzitter SP Assen

Harmke Vlieg, fractievoorzitter ChristenUnie Assen