Het economisch virus waait weer door het land. Menig gemeenteraad buigt zich weer over de cijfers van het college. Kijken of er nog ‘lucht’ in de begroting zit. Ik kan mij herinneren dat er soms met enige trots werd aangekondigd dat er nog ‘geld in de begroting’ was gevonden. De ware hobbyist snuffelt net zo lang tot er in de krochten van de begroting nog wat grijpstuivers voor het oprapen lagen. Wie het kleine niet eert niet waar?

Natuurlijk zijn de ogen dit keer extra gericht op de huishoudgegevens van het college. Niet dat dit bij andere begrotingen niet zo is, maar deze is toch wel extra bijzonder. Deze begroting moet Assen weer op het rechte pad brengen, deze begroting gaat er voor zorgen dat Assen de toekomst in kan.  Deze begroting gaat het hoofd bieden aan de crisis waarvan we op dit moment mogen stellen dat we met elkaar hebben vastgesteld dat deze er inderdaad is.

De crisis. De crisis die kon ontstaan door de zucht van de homo economicus. Het rationeel en calculerende wezen dat op niets anders uit was dan het eigen belang. Die er in hoogsteigen persoon verantwoordelijk voor is dat niet het bruto nationaal geluk, maar het bruto nationaal product de graadmeter voor geluk werd. Die de winst van vandaag belangrijker achtte dan de houdbaarheid van morgen. Of zoals de bekende Amerikaanse filosoof Chomsky stelt: ‘de drijvende kracht achter de moderne industriële beschaving is het individueel materiaal winstbejag, hetgeen geaccepteerd wordt als legitiem en zelfs als prijzenswaardig op grond van de aanname dat het najagen van eigenbelang uiteindelijk het algemeen belang ten goede komt. Een samenleving gebaseerd op dat principe zal zichzelf evenwel op den duur vernietigen,  omdat ze enkel kan voortbestaan dankzij de illusie dat de wereld een onuitputtelijk hulpbron en een oneindig grote afvalbak is’. Nou ja dat blijkt zo langzamerhand ook wel.

Daarom zouden we wat mij betreft wel mogen pleiten om de homo economicus om te leggen en te gaan voor de homo coörporatus (deze term ben ik schatplichtig aan Rob Wijnberg). De mens als samenwerkend, betrokken en solidair wezen die bereid is te werken aan een samenleving gebaseerd op wederzijds vertrouwen en duurzaamheid. Een mens die erkent dat hij/zij afhankelijk is van de mensen om zich heen in plaats van een soort (schijn) afhankelijkheid van de economie.

Aankomende week zullen we doorspreken over de begroting. Dat er veel homo economicussen rondlopen blijkt wel. Als je aan de centen van mensen zit krijg je gezeur. Op zich ook wel logisch natuurlijk. Maar waarom zouden we als homo economicussen blijven kijken? Het perspectief van de homo coörporatus is toch veel aanlokkelijker? Laten we samen de schouders eronder zetten. Coöperatief als de mens kan zijn. Dan zijn de euro’s en het individuele winstbejag een stuk minder relevant.

Het motto van deze begroting? Wat mij betreft: van homo economicus naar home coörporatus!

Bert Wienen